“Zie het niet zitten om over vijftig jaar kamelen te melken”

Vandaag staat er een artikel over de toekomst van het veenweide gebied in het Algemeen Dagblad. Egbert en Koos zijn hiervoor geïnterviewd door journalist Douwe Anne Verbrugge.

Boer Egbert (39) strijdt tegen wegzakken van land: ‘Zie het niet zitten om over vijftig jaar kamelen te melken’. De polder van Groot Wilnis-Vinkeveen zakt zo’n 1 centimeter per jaar. Agrariërs in deze polder hebben zich verenigd om de bodemdaling te remmen. Met de aanleg van een infiltratiesysteem kan het unieke Hollandse veenweidegebied worden gered. Agrariër Egbert de Graaff: ,,We moeten meebewegen met dit maatschappelijke probleem.”

In de weilanden van de 39-jarige boer Egbert de Graaff rondom Nieuwer Ter Aa is niets te zien van het infiltratiesysteem. De buizen van dit omgekeerde drainagesysteem (water wordt ondergronds ingelaten in plaats van afgevoerd) liggen 50 centimeter onder het maaiveld en zijn verbonden met de omliggende sloten. ,,Het zorgt ervoor dat ook in de zomer de veengrond goed nat blijft. Als je dit niet doet, krimpt de veengrond nog sneller. Het bewerken van de grond en het houden van vee wordt dan op den duur onmogelijk. Samen met de provincie Utrecht en het waterschap AGV zijn we dit infiltratieproject aangegaan. We willen de polders toekomstbestendig houden.”

Melkprijs niet omhoog
De Graaff is voorzitter van de gebiedscoöperatie ‘Groot Wilnis-Vinkeveen’ waarin 25 agrariërs uit de gelijknamige polder zich hebben verenigd. Een flink deel van de polder Groot Wilnis-Vinkeveen is inmiddels voorzien van een infiltratiesysteem. Het krimpen van de veenweidegrond is niet alleen slecht nieuws voor de boer, de verdroging gaat gepaard met de uitstoot van broeikasgassen die slecht zijn voor het milieu. De Graaff: ,,Het is een maatschappelijk probleem waarin wij als boeren meebewegen. Niet voor niets participeren en subsidiëren de provincie en het waterschap dit project. Met het reduceren van de uitstoot van broeikasgassen, werken zij aan hun klimaatdoelen.”

Koos Cromwijk (30) is bestuurder bij de gebiedscoöperatie, hij heeft een boerderij in het buurtschap Portengen: ,,De aanleg van een infiltratiesysteem kost de boer 500 euro per hectare. Als je 40 hectare hebt, zit je op een bedrag van 20.000 euro. Best een investering, want de melkprijs gaat niet omhoog. Ik praat niet over eerlijk of oneerlijk, maar ik vind het wel belangrijk dat mensen weten dat boeren hun steentje bijdragen aan het klimaatprobleem.”

Alternatieven
Het systeem met waterinfiltratie is niet uniek, op meerdere plekken in het Groene Hart wordt ermee gewerkt. De Graaff: ,,Maar overal zijn ze nog in een experimentele fase. Pas na tien jaar monitoren zijn er eerlijke cijfers te geven. De resultaten tot nu toe geven aan dat de veenbodem minder snel daalt, maar helemaal stoppen doet het niet.” Er wordt dan ook geëxperimenteerd met meer alternatieven om bodemdaling tegen te gaan. Cromwijk: ,,Zo wordt er gekeken naar het strooien van klei op de veengronden, of het bemesten met speciale compost om de verdroging van het veen tegen te gaan.”

Kamelenmelk
Het idee om de polders om te toveren tot recreatieplassen of moerasgebied is de boeren een gruwel. Cromwijk: ,,Vergeet niet dat juist gras veel CO2 opneemt en dat moerasgebied nog meer broeikasgassen uitstoot. En je wilt dit unieke veenweidelandschap waar alle recreanten zo van genieten, toch niet de nek omdraaien?” De Graaff: ,,Er is geen beroepsgroep te bedenken die zo afhankelijk is van het klimaat als de boer. We kunnen goed anticiperen op wisselende weersomstandigheden. Dat is inherent aan het boer zijn. We houden van het veenweidelandschap en investeren erin. Geen boer ziet het zitten om over vijftig jaar kamelen te moeten melken, omdat hier geen grassprietje meer groeit.”